Klimaatrobuust maken van de Schilderswijk in Terneuzen

Doel project

September 2022, binnen een uur valt er een flinke bui van meer dan 100 mm neerslag in Terneuzen. Bij de bewoners van de Schilderswijk loopt het water de huizen in en ontstaat er veel schade. Dit komt door de extreme neerslag, maar ook doordat de wijk lager ligt dan de omgeving.

Om te voorkomen dat dit ooit nog een keer gebeurt, wil de gemeente Terneuzen dat deze wijk een voorbeeld wordt voor klimaatadaptatie en leggen ze hoge klimaatadaptatie-eisen neer. Maar hoe weet je of het nieuwe plan daaraan voldoet? Bijvoorbeeld, moeten er in een straat 5 of 10 bomen komen om de gevoelstemperatuur genoeg te verlagen, en waar komen die dan?

Hierbij paste de gemeente voor het eerst op grote schaal de, in 2023 aangenomen, klimaatlabelsystematiek van de provincie Zeeland toe en stelden ze vast dat de wijk aan Label-B (vergelijkbaar met de Maatlat groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving) moet voldoen. Een flinke ambitie en opgave voor een bestaande woonwijk. Daarom vroeg de gemeente BOOT om mee te denken aan de hand van de klimaattoets en de maatregelen te toetsen in een digital-twin. Met als eindresultaat een integraal plan voor 2024-2030 met klimaatadaptatiemaatregelen voor de Schilderswijk.

Oplossing

Samen met een aantal disciplines binnen de gemeente maakten we een groenblauw ontwerp en stelden we de gewenste maatregelen vast. Dit ontwerp is in de digital-twin in Tygron geladen en doorgerekend binnen het klimaatlabel-B. Na een aantal aanvullende maatregelen, zoals extra bomen en gelaagd groen en stroomgoten richting waterbergende voorzieningen, voldoet het schetsplan aan alle klimaatlabeleisen. Het schetsontwerp is daarna vertaald naar een informatieve en sprekende infographic. Deze wordt gebruikt voor communicatiedoeleinden met bijvoorbeeld bewoners.

“Bureau BOOT heeft de primeur om de strenge klimaateisen uit de Zeeuwse klimaatlabelsystematiek weten te vertalen in hun Tygron modellering tot een integraal maatregelen pakket. Door dit plan uit te werken zal de wijk Noordpolder de eerste wijk in zeeland zijn die in 2030 volledig klimaat robuust aan de hand van label B is ingericht. Hiervoor zijn wij en onze inwoners BOOT erg dankbaar.”  

Vincent Traas, Beleidsadviseur klimaatadaptatie gemeente Terneuzen

Als eindproduct is een Plan van Aanpak opgesteld voor 2024 tot 2030 met een bijbehorende kostenraming. In dit plan is uitgewerkt wat de gemeente per jaar moet doen om in 2030 een klimaatrobuuste wijk te hebben.

Dit jaar gaat de gemeente Terneuzen aan de slag om het plan naar een technisch ontwerp te vertalen en vroegen ze BOOT om ook hierin mee te denken. De gemeente is van plan om in 2025 te starten met de uitvoering waarbij begonnen wordt met het nemen van maatregelen aan de randen van de wijk om instromend water tegen te houden en af te wentelen. Hierna wordt stap voor stap de klimaatadaptatiemaatregelen in de wijk gerealiseerd, waarbij zoveel mogelijk meegekoppeld wordt met de riool- en wegrenovatie.

“Het was een mooie uitdaging om samen met de gemeente op een innovatieve manier een integraal plan te maken voor de wijk. We zijn trots dat we met deze vernieuwende aanpak, de gemeente en de bewoners een stap verder hebben kunnen helpen bij het klimaatrobuust maken van de wijk”, Jonathan van Ekris, Adviseur Stedelijk Water & Klimaatadaptatie bij BOOT.

Uitgevoerde werkzaamheden

• Geohydrologische quickscan en kwelanalyse
• Onderzoek functioneren huidige riolering
• Veldbezoek en fotorapportage
• Onderzoek diepte-infiltratie
• Dataverzameling en opzetten digital-twin
• Interactive ontwerpsessie bij gemeente m.b.v. digital-twin
• Diverse GIS-analyses
• Klimaattoets middels een digital-twin
• Opstellen kostenraming (SSK)
• Diverse GIS-analyses
• Rapportage en advisering
• Opstellen communicatieposter met maatregelen
• Presentatie plan bij bewoners