3D-laserscanning Grote Kerk Zwolle

De ingenieurs van BOOT hebben een interessante baan. Door hun afwisselende werkzaamheden op allerlei plekken zijn ze van alle markten thuis. Een sprekend voorbeeld daarvan is de 3D-meting van de Grote of St. Michaëlskerk in Zwolle die BOOT in opdracht van Van Hoogevest Architecten uitgevoerd heeft.

Historisch erfgoed

De naar de Zwolse beschermengel Michael genoemde kerk aan de Grote Markt is niet voor niets een Rijksmonument. De bouw van de zogenaamde gotische hallenkerk begon in de tweede helft van de 14e eeuw en werd voltooid in 1452. Zwolse katholieken zochten elkaar daarna meer dan een eeuw op in dit kunstwerk. De toren bleef uiteindelijk niet overeind. Na verschillende blikseminslagen en een zware storm stortte deze samen met het westelijke deel van de kerk in.
De gewelddadige Beeldenstorm van 1580 leverde de protestanten een beschadigde kerk op. In 1614 is tegen de hoofdingang (Noorderportaal) het gebouw ‘de Hoofdwacht’ aangebouwd. Vroeger was dit de zetel van de schout, nu dient het gebouw als restaurant.
In 1700 werd de consistorie aan de westkant van de kerk toegevoegd, op de plek waar eerst de toren stond. Tussen 1882 en 1896 werd de kerk uitgebreid gerestaureerd. In die periode werd ook het catechisatiegebouw gebouwd, rechts van de Noorderportaal.

Toekomstbestendige plannen

De Grote Kerk biedt Zwolle anno 2017 veel meer mogelijkheden dan alleen kerkgang. De locatie is voor toeristen een logische plek voor informatievoorziening. Ook een kathedraalwinkel, exposities en rondleidingen kunnen werken als trekpleisters. Het creëren van open doorgangen en ruimten voor zaken als vergaderingen, concerten, tv-opnames, congressen, en recepties maakt de kerk multifunctioneel en aantrekkelijk. De indeling van de kerk moet daar echter wel op aangepast worden, zonder de historische waarde geweld aan te doen. Om dat laatste te garanderen is er een uitgebreid plan door Van Hoogevest Architecten opgesteld. BOOT levert voor de uitvoering van dit plan nauwkeurige meetgegevens van de gehele kerk aan.

Werkzaamheden van BOOT

Bij een handmatige meting met tachymeter is het van belang op strategische, representatieve plekken te meten. Daarnaast moet de landmeetkundige ervan uit kunnen gaan dat het gebouw recht is. Bij een eeuwenoude kerk die de nodige uitbreidingen en renovatiewerkzaamheden achter de rug heeft konden we daar niet van uit gaan. Ook bestaan er natuurlijk geen bouwtekeningen op basis waarvan we onze metingen uit konden voeren. Ingewikkelde gebouwen met maatverschillen vragen om een grondige 3D-meting met een laserscanner. We hebben daarom met 165 laserscannermetingen meer dan 3 miljard punten gemeten. Dit resulteerde in schetsmatige puntenbeelden, die vervolgens zijn doorgerekend naar concrete meetgegevens. De architect heeft nu van elke willekeurige plek in het gebouw tot op de millimeter nauwkeurige meetdata tot zijn beschikking.

Geen eenvoudige meting

De 15e-eeuwse architect heeft de bouw van zijn kerk bepaald niet klein en simpel aangepakt. Dat maakte de opdracht voor BOOT dan ook niet eenvoudig. Het gebouw is groot, heeft veel uithoeken, is op verschillende plekken zichtbaar scheefgezakt en heeft hoge gewelven en smalle trappenhuizen. Toch is bij de meting geen enkel punt overgeslagen. Nu alles gemeten, in kaart gebracht en opgeleverd is, is het tijd voor het vervolg van de renovatie. We zijn blij dat we als ingenieursbureau bij hebben kunnen dragen aan het creëren van een even historische als moderne stadskerk.

Terug naar overzicht