3D-grondradar doorzoekt oude begraafplaats in Veenendaal

donderdag 3 maart 2022

Een zeer speciaal voertuig kwam donderdagochtend het ‘Gedenkpark de Oude Begraafplaats van 1829’ langs de Weverij oprijden. Het ontbreken van een plattegrond en de verwachting dat er nog monumentale gedenkstenen in de grond kunnen zitten, bracht de vrijwilligers (Vrienden) er toe om hulp te zoeken bij een gespecialiseerd bedrijf. Het Veense bedrijf BOOT en hun samenwerkingspartner ATKB voor natuur en leefomgeving uit Zoetermeer staken een helpende hand toe.

De in 1947 gesloten verklaarde begraafplaats wordt sinds juli 2020 onderhouden door een 13-tal actieve vrijwilligers, die als werkgroep onderdeel uitmaken van de Historische Vereniging Oud Veenendaal. Ze hanteren niet alleen de bezem en de schoffel maar zoeken ook de historie van de begraafplaats uit. Zo ontdekten ze dat er op de begraafplaats nog steeds 23 gemetselde graven en kelders aanwezig moeten zijn en ook de fundering van het afgebroken lijkenhuisje. Enkele jaren geleden zijn reeds een viertal grafnummerpaaltjes en een gedenksteen gevonden. Mogelijk liggen er nog meer bijna twee eeuwen oude stenen onder de grasmat.

“Ik kan al melden dat ik op een plek mogelijk twee grafstenen op het scherm zag die pal naast elkaar liggen en mogelijk een grafkelder”

De Vrienden klopten aan bij Kees Boot van BOOT. Zijn bedrijf werkt samen met ATKB. Dit bedrijf was bereid om pro deo het onderzoek te verrichten. Petra van Es-Prins, die de communicatie doet voor ATKB, vertelt dat het bedrijf weleens vaker een dienst verricht voor maatschappelijke doeleinden. BOOT betaalt de reiskosten. Directeur Jaco Poppe van BOOT komt ook naar de opsporingswerkzaamheden kijken. ,,We hebben klanten die voorheen een ton schade hadden door onvoorziene obstakels in de bodem. Nu laten we AT-KB.nl er met hun radar overheen rijden en weten we precies wat we gaan aantreffen.”

DIEP
Teamleider Sylvester Ramaker bedient de 3D-radar. Hij vertelt dat de radar bij sommige soorten grond tot wel 10 meter diep in de bodem kan kijken. ,,Bij zware klei loopt dat terug tot anderhalve meter.” Ondertussen installeert hij de GPS op het apparaat zodat op 5 centimeter nauwkeurig de aangetroffen objecten kunnen worden doorgegeven. ,,Er zijn slechts twee zulke moderne apparaten in Nederland”.

Petra van Es-Prins vult aan: ,,Het apparaat kan door asfalt en straatstenen heen zien waar kabels of leidingen lopen. Ook kunnen we scheuren in dijken opsporen. Voor bedrijven die een terrein willen herontwikkelen kunnen we een risicoscan opstellen. Hiermee voorkomt men dat tijdens de bouw stagnatie ontstaat omdat er bijvoorbeeld een oude fundering of heipalen in de grond blijken te zitten. We vonden bijvoorbeeld een keer een bomkrater en de oude loop van de Oude Rijn. Je voorkomt dus verrassingen.”

Na twee uur op en neer gereden te hebben, gaat Ramaker terug naar Zoetermeer om op kantoor de gegevens uit te werken. Eind maart hoopt hij de Vrienden van de begraafplaats te kunnen inlichten over wat hij in de grond gezien heeft. Ramaker: ,,Ik kan al melden dat ik op een plek mogelijk twee grafstenen op het scherm zag die pal naast elkaar liggen en mogelijk een grafkelder.”

Door Aart Aalbers